W El. Rybnik prewencja nie wystarczyła

Prewencja w postaci automatyzacji zabezpieczeniowej, to niezbędna konieczność. Niestety, życie pokazuje, że ich skuteczność nie jest 100%. Potwierdza to przypadek z Rybnika, gdzie zabezpieczenia prewencyjne zadziałały prawidłowo, a mimo to doszło do poważnego zdarzenia… zdarzenia, które było kosztowne, ale przede wszystkim zagrażało bezpośrednio blokowi energetycznemu.

Tak przebieg zdarzenia opisuje Bolesław Słowiński w dokumencie pt. Uszkodzenie przepustu izolatorowego wysokiego napięcia transformatora blokowego – przyczyną dużej awarii w elektrowni:

Następstwem zwarcia elektrycznego była eksplozja w kadzi transformatora. Skutkiem siły eksplozji w transformatorze, przyspawana górna pokrywa kadzi na ok. 50% jej obwodu została rozwarta na ok. 80 mm. Nastąpił wyrzut i wypływ oleju transformatorowego, który się zapalił, a następnie pożar objął cały transformator blokowy.

Przyrost prądu do wartości 12,445 kA nastąpił w czasie 2,8 ms, co odnosząc się do prądu znamionowego transformatora 8TB jego wartość wyniosła: 33,5 x prąd znam. transformatora 8TB. Tak gwałtowny przyrost prądu wywołał natychmiastowe zadziałanie zabezpieczenia różnicowego oraz powiązanych pozostałych zabezpieczeń elektrycznych i wyłączenie wyłączników bloku 8, bloku 7, i linii 400 kV wyprowadzenia mocy. Przyczyną gwałtownego wzrostu prądu było zwarcie elektryczne jednofazowe fazy L2 strony 400 kV do ziemi, spowodowane uszkodzeniem przepustu izolatorowego transformatora 8TB.

Problem:

• transformatory wysokiego napięcia są obarczone ryzykiem pożaru i wybuchu w wyniku zwarcia elektrycznego
• zdarzenia tego typu są gwałtowne, tym samym brak stałego systemu gaszenia może doprowadzić do całkowitego zniszczenia transformatora
• taka sytuacja grozi także przeniesieniem się pożaru na dalszą część instalacji

Rozwiązanie:

• zastosowaliśmy system detekcji pożaru oparty o kabel sensoryczny, który bada wzrost temperatury w tysiącach miejsc transformatora jednocześnie
• wykonaliśmy instalację zraszaczową w formie samonośnych klatek, które otaczają dwa transformatory – instalacja zapewnia równomierne pokrycie urządzeń wodą

Cel zadania:

Celem zadania było wykonanie systemu detekcji pożaru oraz instalacji gaszenia transformatorów olejowych opartej o zraszacze. Instalacja miała chronić dwa transformatory napięcia 110 kV każdy. Dodatkowo należało przewidzieć możliwość rozbudowy instalacji w chwili dostawienia trzeciego transformatora.

Źródło: Grupa Wolff