Ekologiczna transformacja staje się coraz bardziej niezbędna ze względu na gwałtowny postęp globalnego ocieplenia. Zmiana naszych nawyków w kierunku bardziej zrównoważonych działań jest ważna, ale największa odpowiedzialność spoczywa na biznesie, który odpowiada za emisję ok. 70% światowego zanieczyszczenia.
Dostępnych jest coraz więcej informacji na temat zrównoważonych nawyków, zwiększa się także świadomość w tym zakresie. Znajduje to odzwierciedlenie w rosnącej podaży produktów, które pomagają ograniczać wpływ jednostki na środowisko. Ankieta przeprowadzona przez firmę Futerra wykazała, że większość konsumentów jest skłonna wybrać produkty zrównoważonych marek, jeśli ich ceny są porównywalne, a około jedna trzecia jest skłonna zapłacić więcej za produkty wytworzone w duchu sustainable. Ta sposobność, związana z rosnącą zmianą nawyków konsumenckich w kierunku bardziej zrównoważonego modelu, jest w niektórych przypadkach wykorzystywana przez przedsiębiorstwa do osiągania zysków w nieetyczny sposób. Takim przykładem jest greenwashing.
Greenwashing jest definiowany przez Investopia jako „wprowadzające w błąd lub wręcz fałszywe informacje o wpływie produktów i działań firmy na środowisko”. Twierdzenia w ramach tej strategii marketingowej zawierają niewielką część prawdy, która jest mocno wyolbrzymiona lub pomija szkodliwe dla środowiska aspekty produktu.
Termin greenwashing powstał w 1986 roku, kiedy ekolog Jay Westerveld opublikował esej, w którym skrytykował luksusowy hotel za plakaty zachęcające gości do dbania o środowisko poprzez ponowne użycie ręczników podczas pobytu. Owszem, ponowne wykorzystanie ręczników pozwala zmniejszyć zapotrzebowanie na wodę i energię elektryczną, ale w tym przypadku była to strategia kierownictwa hotelu mająca na celu obniżenie kosztów prania. Skąd ta nieuczciwość? Hotel założył, że goście będą bardziej zmotywowani do ochrony środowiska niż do pomocy w obniżeniu kosztów hotelu. Taka jest geneza terminu greenwashing – sytuacja obejmowała ukryte oszustwo i nawiązywała do nieistniejącego zobowiązania środowiskowego.
Chociaż ta praktyka jest doskonale znana zarówno użytkownikom, jak i organom państwowym, według badania Harris Pol 58% firm przyznaje się do greenwashingu, podejmując ryzyko prawne i finansowe. Wynika to po części z faktu, że firmy te zdają sobie sprawę z rosnącej świadomości użytkowników na temat zrównoważonego rozwoju i jej wpływu na podejmowanie decyzji o zakupie. Drugim powodem jest niższy koszt inwestowania w strategie reklamowe, które mają sprawiać wrażenie zrównoważonych, niż w realne narzędzia mające zapewnić zrównoważony rozwój.
Przejście od intencji ochrony środowiska do działania jest wyzwaniem, które wymaga bezpośredniej znajomości całego cyklu życia produktu. Proces ten musi obejmować zrozumienie wpływu samej działalności, dostawców, transportu materiałów i części, procesu pakowania i wysyłki produktów do sprzedawców detalicznych lub bezpośrednio do konsumentów, aż po użytkowanie produktów oraz odpady, które mogą one generować w przyszłości.
Zaawansowane i oparte na badaniach naukowych rozwiązania, takie jak ocena cyklu życia (LCA), pozwalają użytkownikom ocenić wpływ produktu na cały okres jego istnienia. Rozwiązania te bazują na komercyjnie dostępnych bazach danych, które kwantyfikują wpływ na środowisko praktycznie wszystkich decyzji i działań firmy. Niestety, dotychczas LCA była wykorzystywana głównie do dokumentowania wpływu przeszłych działań, lecz nie do proaktywnego określania sposobów jego ograniczenia.
Obecnie możliwe jest powiązanie tych baz danych z rozwojem technologicznym, który integruje obliczenia oceny cyklu życia w oprogramowaniu do projektowania, inżynierii i produkcji. Rozwiązania te umożliwiają wszystkim zaangażowanym podmiotom obliczanie i raportowanie wpływu ich działań, co pozwala na określenie bardziej zrównoważonych możliwości. Mierząc te parametry, możliwe jest rozpoznanie obszarów, które naruszają zasady zrównoważonego rozwoju, a tym samym zaplanowanie strategii ich poprawy.
Dzięki doświadczeniom wirtualnych bliźniaków i narzędziom, takim jak rozwiązanie do oceny cyklu życia, dostępnym na platformie 3DEXPERIENCE, Dassault Systèmes oferuje nowe sposoby wczesnego określania wymagań dotyczących zrównoważonego rozwoju i oceny decyzji przed ich wdrożeniem. Pomaga to obniżyć koszty operacyjne i rozwiązać największe wyzwania związane z dekarbonizacją w łańcuchach wartości, zrównoważoną produkcją, zużyciem energii i wody oraz wejściem na ścieżkę gospodarki cyrkularnej, oferującej radykalnie nowe podejście do business-as-usual. W przeciwieństwie do liniowego modelu „take-make-waste”, gospodarka cyrkularna reprezentuje nowe podejście systemowe dla firm, opierające się na trzech zasadach: eliminacji odpadów i zanieczyszczeń, utrzymaniu produktów i materiałów w użyciu oraz regeneracji systemów naturalnych.
Autor:
Ireneusz Borowski, Country Manager na Polskę, Dassault Systèmes
