Etykieta w procesie logistycznym jest nośnikiem danych umieszczonym bezpośrednio na produkcie informującym o cenie, cechach produktu, producencie oraz dacie ważności. Najczęściej dane zawarte na etykiecie (lub ich część) zakodowane są kodem kreskowym 1D lub 2D.
Historia kodów kreskowych sięga roku 1932 kiedy to grupa studentów z Uniwersytetu w Harvardzie przeprowadziła eksperyment z zastosowaniem dziurkowanych kart umieszczonych w katalogu towaru dostępnego w sklepie. Klient wybierał towar za pomocą karty, a kasjer umieszczał ją w czytniku. Towar dostarczany był do kasy, gdzie drukowano rachunek, a stan magazynu był uaktualniany. Pierwszy kod kreskowy składał się z 4 białych linii na czarnym tle, a jeden z pierwszych systemów skanujących kody kreskowe został zainstalowanych w sklepie Krogen w Cincinnati w 1967. W dzisiejszych kody kreskowe to jeden z najczęściej stosowanych sposobów znakowania i identyfikacji danych.
Kod kreskowy (ang. bar code) to graficzna reprezentacja informacji poprzez kombinację ciemnych i jasnych elementów ustalana według przyjętych reguł budowy danego kodu. Kod umożliwia automatyczną identyfikacje (ang. Automatic Identification) informacji lub obiektów bez bezpośredniego udziału człowieka. Kod kreskowy przeznaczony jest dla czytników elektronicznych.
Kody 1D (ang. one-dimensional- jednowymiarowe) nazywane są też kodami liniowymi. Informacje kodowane są w jednym kierunku- poziomym. Najczęściej stosowany jest tam, gdzie identyfikacja produktu odbywa się w sposób liniowy, czyli ten sam kod kreskowy dla jednego produktu, tylko w celach identyfikacyjnych. Kody jednowymiarowe dzielimy na dwa rodzaje: UPC (ang. Universal Product Code) oraz EAN (ang. European Article Number).
W chwili obecnej stosowane są 2 rodzaje kodów numerycznych UPC: UPC-A (pełna) – kodowane jest 12 cyfr oraz UPC-E (skrócona) – kodowane jest 6 cyfr.
Występują też dwie wersje kodu EAN: podstawowa trzynastocyfrowa (EAN-13) i skrócona ośmiocyfrowa (EAN-8), która ułatwia umieszczanie kodu na małych opakowaniach. Numer EAN-8 przydziela się tylko w uzasadnionych przypadkach, gdy nie ma żadnej możliwości umieszczenia na opakowaniu kodu EAN-13 lub dla producenta jednego produktu.
Kody 2D (ang. two-dimensional- dwuwymiarowe) to dwuwymiarowa macierz binarna – graficzny zapis informacji w postaci dwuwymiarowych obrazków złożonych z czarno-białych kwadratów. Można je skanować przy użyciu telefonu komórkowego z aparatem cyfrowym wyposażonego w aplikację do odczytywania fotokodów. Kod dwuwymiarowy pozwala na zapis wielokrotnie większej ilości informacji
bez zwiększania powierzchni kodu. Ponadto w kodzie można umieścić cyfrowy zapis grafiki (np. zdjęcie) lub dźwięk. Ponadto, kod 2D ma dużą odporność na uszkodzenia. Częściowo uszkodzony kod 2D może być nadal poprawnie odczytany, dzięki zaimplementowanym mechanizmom korekty błędów.
Stosunkowo nowym rodzajem kodów kreskowych są tak zwane databar. Databar, wcześniej nazywane również kodami RSS (ang. Reduced Space Symbology), są kodami wprowadzonymi przez GS1 w celu znakowania kodami kreskowymi małych oraz trudnych do oznakowania przedmiotów (np. biżuterii, narzędzi medycznych lub kosmetycznych oraz produktów sprzedawanych detalicznie, np. produktów spożywczych). Implementacja kodów została przeprowadzona w 2010 roku i oznacza to, że dostępne są dwa główne rodzaje kodów GS1 DataBar Wielokierunkowy i GS1 DataBar Spiętrzony Wielokierunkowy. Dla firm posiadających sprzęt umożliwiający przetwarzanie większej ilości danych dostępne będą również kody GS1 DataBar Rozszerzony oraz GS1 DataBar Rozszerzony Spiętrzony. Databar zawiera więcej danych niż tradycyjne kody EAN/UPC. Dostarczają również niezbędnych w handlu informacji takich jak masa netto, partia produktu czy data ważności, niezwykle ważna w przypadku produktów spożywczych.
Dzięki zastosowaniu kodów kreskowych w łatwy i precyzyjny sposób identyfikować można jednostki handlowe (towar bądź usługi), którym można nadać cenę i które występują w przepływie w łańcuchu dostaw. Są to zatem towary zbiorcze i jednostkowe, sprzedawane w hurcie lub detalu na rynku krajowym lub międzynarodowym.
Swoje zastosowanie kody kreskowe znalazły również w zakresie identyfikacji zasobów trwałych przedsiębiorstwa, czyli palet, opakowań wielokrotnego użytku czy kontenerów do przechowywania materiałów.
Za pomocą kodów możliwa jest identyfikacja jednostek logistycznych, czyli tych, które utworzone zostały na potrzeby transportu i podlegają procesom identyfikacji, śledzenia oraz zarządzania podczas przepływu przez łańcuch dostaw.
Użycie kodów kreskowych w przedsiębiorstwie powoduje usprawnienia techniczne, znacznie ograniczając czas identyfikacji informacji, co powoduje redukcję kosztów. Kody kreskowe ułatwiają również prace ewidencyjno-kontrolne, eliminują dużą ilość dokumentacji, udoskonalają i przyspieszają obsługę klienta, optymalizują prace inwentaryzacyjne oraz umożliwiają automatyczne sygnalizowanie braków w zaopatrzeniu. Kody kreskowe używane są w sektorze publicznym, wielu gałęziach biznesu oraz szeroko pojętej logistyce. Znakuje się nimi leki, recepty, listy, przesyłki, strony internetowe, telefony oraz rachunki.
Źródło: www.optidata.pl